Όσο κι αν αλλάζει, μεγαλώνει, ανεξαρτητοποιείται, το παιδί παραμένει συνδεδεμένο με την πρώτη του πηγή αναφοράς: εσένα. Από τη βρεφική ηλικία μέχρι την εφηβεία και ακόμη και μετά παρατηρεί, επεξεργάζεται και υιοθετεί συμπεριφορές, τρόπους έκφρασης, αλλά και τον τρόπο που σχετίζεσαι με τον εαυτό σου και τον κόσμο.

Μπορεί να μη στο λέει ή να μην το δείχνει πάντα, αλλά ο τρόπος που φέρεσαι, σκέφτεσαι και αντιδράς αποτυπώνεται μέσα του.

Μοντέλο προς μίμηση

 

Οι επιστήμονες ονομάζουν αυτή τη διαδικασία “μοντελοποίηση συμπεριφοράς”. Το παιδί, ειδικά στα πρώτα χρόνια της ζωής του, μαθαίνει παρατηρώντας. Δεν χρειάζονται πολλά λόγια. Ένα βλέμμα, μια αντίδραση, μια φράση, είναι αρκετά για να κατανοήσει ή να παρερμηνεύσει το πώς λειτουργεί ο κόσμος.

Αν δείχνεις σεβασμό στους άλλους, θα μάθει τι σημαίνει να σέβεσαι. Αν είσαι παρών και ανοιχτός στη συζήτηση, θα δει την επικοινωνία ως αξία. Αν αποδέχεσαι τα λάθη σου και προσπαθείς να τα διορθώσεις, θα μάθει πως δε χρειάζεται να είναι «τέλειο» για να αξίζει την αγάπη.

 

Η σχέση σας είναι ο καθρέφτης του εαυτού του

Η σχέση γονιού-παιδιού δεν είναι μια στατική δομή. Είναι ένας ζωντανός καθρέφτης, στον οποίο το παιδί αναγνωρίζει σταδιακά ποιος είναι. Αν μέσα σε αυτόν τον καθρέφτη βλέπει έναν ενήλικα που το ακούει, που δείχνει συνέπεια μεταξύ λόγων και πράξεων, που προσπαθεί να εξελίσσεται, τότε αυτό γίνεται και η δική του βάση αυτοεκτίμησης.

Δεν πρόκειται μόνο για τη συμπεριφορά προς το παιδί, αλλά και για τον τρόπο που φέρεσαι στον σύντροφό σου, στους φίλους σου, στον εαυτό σου. Η συμπόνια, η καλοσύνη, αλλά και η δύναμη να θέτεις όρια, είναι όλα παραδείγματα που του μένουν.

 

Δεν χρειάζεται να είσαι τέλειος, μόνο παρών

Στον σημερινό κόσμο της παραπληροφόρησης, η πίεση προς τους γονείς είναι τεράστια. Πολλοί αισθάνονται ότι πρέπει να ακολουθούν «σωστές» τεχνικές, να έχουν απαντήσεις για όλα, να μην κάνουν λάθη. Όμως τα παιδιά δε χρειάζονται τέλεια πρότυπα. Χρειάζονται αυθεντικούς ανθρώπους που προσπαθούν καθημερινά να γίνουν καλύτεροι.

Το πιο σημαντικό δώρο που μπορείς να τους κάνεις είναι η συνέπεια και η διαθεσιμότητα. Να είσαι εκεί όχι πάντα με τη σωστή απάντηση, αλλά με πρόθεση, ενσυναίσθηση και σεβασμό.

 

Το αποτύπωμα που μένει

Η καθημερινότητα με τα παιδιά περιλαμβάνει αμέτρητες μικρές στιγμές: μια βόλτα, ένα «καλημέρα», ένα «σε καταλαβαίνω», ένα «λυπάμαι». Αυτές οι στιγμές, όσο απλές κι αν φαίνονται, αφήνουν ίσως το πιο βαθύ αποτύπωμα.

Γιατί το παιδί μπορεί να μεγαλώνει, να αλλάζει, να φεύγει από κοντά σου – αλλά η εικόνα που έχει σχηματίσει για το ποιος είναι, για το πώς αξίζει να αγαπηθεί και να αγαπά, χτίζεται τώρα. Και εσύ είσαι η αρχή του καθρέφτη μέσα από τον οποίο θα δει πρώτα τον εαυτό του.

Και αυτό είναι κάτι που κανείς άλλος δεν μπορεί να του δώσει με τον ίδιο τρόπο.